باب:
العلم والعظة
بالليل.
40. Geceleyin İlim Öğretmek Ve Vaaz Vermek
حدثنا
صدقة: أخبرنا
ابن عبيينة،
عن معمر، عن الزهري،
عن هند، عن أم
سلمة، وعمرو
ويحيى بن سعيد،
عن الزهري، عن
هند، عن أم
سلمة قالت:
استيقظ
النبي صلى
الله عليه
وسلم ذات ليلة
فقال: (سبحان
الله، ماذا
أنزل الليلة
من الفتن، وماذا
فتح من
الخزائن،
أيقظوا
صواحبات الحجر،
فرب كاسية في
الدنيا عارية
في الآخرة).
[-115-] Hind, Ümmü Seleme'den şunu rivayet etmiştir: Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bir gece uyanarak: "Sübhanallah! Bu gece ne fitneler
indirildi! Ne hazineler açıldı! sahiplerini (hanımlarımı) kaldırın. Dünyada
nice giyinik olan (kadın) âhirette çıplaktır.
Tekrar: 1126, 3599, 5844, 6218, 7069
Bu hadisi Tirmizi Fiten de tahric etti ve ‘Bu hadis hasen sahihtir.’ Dedi.
AÇIKLAMA: Buhârî bu konu ile,
Nebi s.a.v.'in namazından sonra konuşma konusundaki yasağının, hayır olmayan
konuşmalara özgü olduğunu anlatmak istemiştir.
"Fitnelerin İndirilmesi"nden maksat, ya meleklerin
takdir edilmiş olan şeyi haber vermeleri yahut daha sonra meydana gelecek
şeylerin uykuda Hz. Peygamber'e vabyediîmesidir. Nebi s.a.v. de bunu
"indirilme" diye ifade etmiştir.
Hücre" den kasıt Nebi s.a.v.'in hanımlarının odalarıdır.
Nebi s.a.v. yalnızca onların uyandırılmasını istemiştir, çünkü hazır olanlar
onlardır. Yahut da bu fiil "Önce kendinden, sonra bakımından sorumla olduklarından
başla" kuralına uygun bir harekettir.
Dünyada nice giyinik olan (kadın) âhirette çıplaktır" sözü
ile Hz. Peygamber eşlerini uyandırmanın gerekçesine işaret etmektedir. Yani
onların ibadetten gafil kalmamaları ve Nebi s.a.v.'in eşleri olmalarına
güvenmemeleri gerekir.
Hadisten Çıkan
Bazı Sonuçlar
Bir şeyden hayrete düşüldüğünde "Sübhanallah" demek
caizdir.
Uykudan uyandıktan sonra Allah'ı zikretmek menduptur.
Kişinin geceleyin ailesini ibadet için uyandırması, özellikle de
meydana gelen önemli bir şey sebebiyle bunu yapması mendubtur. Bu hadisle
ilgili diğer açıklamalar Fitneler bölümünde gelecektir.[7069 nolu hadis.]
Hadis bir kötülükten
korkma durumunda derhal namaza durmanın müstehap olduğunu
göstermektedir. Nitekim Yüce Allah "Sabır ve namazla (Allah'tan) yardım
dileyin" buyurmuştur. Peygamberimiz de önemli bir İşle karşılaştığında derhal
namaza dururdu. Ayrıca kötü bir rüya gören kişiye de namaz kılmasını
emrederdi.
Korkutucu bir şey görüldüğünde durumunda tesbih getirmek
müstehaptır.
Yine bu hadisten, âlimin kendisinden İlim öğrenen kişileri
meydana gelmesi beklenen her kötülükten sakındırması ve bu mahzurlu durumu
giderecek şeyi göstermesi gerektiği de anlaşılmaktadır.